ទស្សនៈនិងរឿងរ៉ាវជីវិតរបស់និស្សិតជនបទមកសិក្សានៅក្រុងភ្នំពេញ
ក្នុងពេលវេលាកន្លងអស់ជាងបីឆ្នាំមកនេះ គ្រប់រឿងរ៉ាវទាំងអស់បានធ្វើឲ្យយើងដែលជានិស្សិតពិតជាបានជួបភពប្រសព្វនឹងហេតុការណ៍ជាច្រើនស្ទើរតែមិន អាចរាប់រៀបអស់បាន។ តាំងពីការរស់នៅ ការហូបចុក ការសិក្សា ការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា ពោលគឺបរិបទដែលនៅជុំវិញខ្លួនយើង ទាំងប៉ុន្មាន ស្ទើរតែជារឿងថ្មីទាំងស្រុង។
ក្នុងនោះបើនិយាយពីការរស់នៅ គឺភាពច្រើន និស្សិតមកពីតាមបណ្តាលខេត្តដូចជាពួកយើង តែងតែរស់នៅជាមួយបងប្អូនឬក៏ជួលបន្ទប់មួយ ដែលមានទំហំតូចចង្អៀត មានខ្លះសង់ផ្ទាល់ដីនិងខ្លះទៀតសង់ជាជាន់ថ្នាក់ ហើយក្នុងបន្ទប់និមួយៗគឺយើងត្រូវ រស់នៅជាមួយ មិត្តភក្តិអាចចាប់ពី២នាក់ឬក៏ឈានដល់៦ក៏មានដូច្នេះស្ថានភាពនោះយ៉ាងណា មិត្តភក្តិយើងមួយចំនួនធំច្បាស់ជាដឹងមិខាន។ ឯការហូបចុកវិញ ក៏ជាបញ្ហាមួយដែរ ព្រោះថាជិវិតនៃអ្នកសិក្សាដែលឃ្លាតចាកពីគ្រួសារពិតជាមិនអាចពឹងអាងលើ ឳពុកម្តាយបងប្អូនបានទៀតនោះទេ ដូច្នេះរាល់ការងារទាក់ទងនឹងចង្ក្រានបាយទាំងប៉ុន្មានគឺត្រូវធ្លាក់មកលើខ្លួនយើងផ្ទាល់តែម្តង ដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ តាំងពីការដណ្តាំបាយ ស្ល សំអាតផ្សេងៗគ្រប់ជំពូក។ ពិសេសជាងនេះគឺការចំនាយសំរាប់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ វាពិតជាបញ្ហាដ៏ធំមួយសំរាប់យើងរាល់គ្នា ដែលជាកូនកសិករមកពីជនបទហើយស្ថិតក្នុងជីវភាពគ្រួសារមិនសូវធូរធារ នោះយើងច្បាស់ជាដឹងច្បាស់ជាងថ្ងៃទៅទៀតថា ស្ថានភាពនោះលំបាកឬស្រួលយ៉ាងម៉េច។ ដោយយើងមកពីជនបទដូចគ្នា ដូច្នេះខ្ញុំហ៊ាននិយាយថា ស្ថានភាពគ្រួសាររបស់យើងរាល់គ្នាស្ទើរតែមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ យោងទៅលើប្រាក់ចំនូលដ៏ទាបរបស់គ្រួសារយើង ដែលប្រឈមនឹងការចំណាយខ្ពស់នោះ ច្បាស់ជាមិនអាចជួយផ្គត់ផ្គង់ដល់យើងបានគ្រប់គ្រាន់តាមសេចក្តីត្រូវការនោះទេ ណាមួយគាត់ត្រូវចំនាយលើជីវភាពគ្រូសារ ប្អូនៗរបស់យើងដែលកំពុងសិក្សា ណាមួយបន្ទុកដ៏ធ្ងន់ជាងគេ គឺផ្គត់ផ្គងដល់យើងឲ្យបានមកសិក្សានៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ ដោយសារតែកាលៈទេសៈបែបនេះហើយ ទើបមិនថាខ្ញុំឬក៏មិត្តទាំងឡាយនោះទេមុននឹងចំនាយទៅលើអ្វីមួយ គឺយើងតែងគិតគួរពិចារណាយ៉ាងម៉ត់ចត់មុននឹងសម្រេចចិត្តធ្វើវា។ លើសពីនេះមានមិត្តនិស្សិតយើងមួយចំនួនរហូតដល់ដាច់ចិត្តងាកចេញពីការសិក្សាខ្លះៗដើម្បីស្វែងរកការងារធ្វើក្នុងគោលបំណង ជួយដោះស្រាយនូវបញ្ហាជីវភាព។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក៏យើងរាល់ពុំដែលលឺរអ៊ូរអំពីផលលំបាកទាំងនេះទាល់តែសោះ នេះសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថាយើងពិតជាមានការតស៊ូព្យាយាមយ៉ាងអង់អាចក្នុងការប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាទាំងឡាយដែលកើតមានមកលើរូបយើងទាំងឡាយ។ ចំណែកការសិក្សាវិញគឺយើងតែងមានផលលំបាក ជាច្រើនព្រោះថាការសិក្សានៅកំរិតមហាវិទ្យាល័យមិនដូចកាលពីនៅវិទ្យាល័យនោះទេ ការសិក្សាកម្រិតនេះគឺទាមទារឲ្យយើងធ្វើការស្រាវជ្រាវ ដោយខ្លួនឯង ច្រើនជាងការដែលយើងរៀនលោកពីសាស្រ្តាចារ្យ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតយើងតែងតែអានឲ្យបានកាន់តែច្រើន ចំណែកឯកិច្ចការស្រាវជ្រាវក៏ច្រើន ពិសេសជាងនេះការសិក្សានៅថ្នាក់ ឧត្តមគឺទាមទារឲ្យយើងមានការប្រកួតប្រជែងគ្នា ដើម្បីទទួលបាននូវជោគជ័យមួយសំរាប់ជាស្នាដៃបន្សល់ទុកដល់អ្នកសិក្សាជំនាន់ក្រោយៗ។ ក្នុងកំរឹតនេះ ខ្ញុំជឿថាម្នាក់ៗសុទ្ធតែមានបំណងប្រាថ្នាថា ក្រោយពេលបញ្ចប់ការសិក្សាត្រូវតែប្រលងឲ្យជាប់ ដើម្បីចាប់ផ្តើមអាជីព ជាសាស្រ្តាចារ្យ បុគ្គលិកអង្គការ ឬក៏ក្រុមហ៊ុនណាមួយមិនខាន។ ដូច្នេះទាមទារឲ្យយើងមានការប្រកួតប្រជែងដើម្បីចំណេះដឹង ដើម្បីការងារដើម្បីកិត្តិយស ទើបបានទង្វើនេះពិតជាទង្វើមួយដ៏ល្អប្រពៃបំផុតដែលខ្ញុំសូមគាំទ្រទាំងស្រុង។ ចំណែកឯស្ថានភាពនៃការរស់នៅវិញក៏មានផលវិបាកខ្លាំងណាស់ដែរ ព្រោះថារាល់មនុស្សទាំងឡាយស្ទើរតែជាមនុស្សថ្មីៗសំរាប់យើង ខ្ញុំសូមនិយាយដោយស្មោះទៅចុះថា ពិតជាពិបាកក្នុងការទុកចិត្តខ្លាំងណាស់ ដោយសារតែករណីនេះហើយ វាបានជំរុញឲ្យយើងក្លាយជាមនុស្សម្នាក់ ដែលមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់តាំងពីសុវត្ថិភាព រូបរាងកាយ ទ្រព្យសម្បត្តិ ជាពិសេសគឺការនិយាយស្តី។ ជាក់ស្តែងជាបទពិសោធខ្ញុំផ្ទាល់ ភាគច្រើននៃការនិយាយរបស់ខ្ញុំគឺមានបំណងមួយក្នុងន័យរំលឹក ឬក៏ផ្តល់ជា គំនិតល្អៗដល់មិត្តភក្តិទាំងឡាយ តែផ្ទុយពីអ្វីដែលខ្ញុំចង់បាន គឺមានមិត្តភក្តិមួយចំនួនបែរជាយល់ច្រលំដោយពុំបានគិតឲ្យបានស៊ីជម្រៅប្រែជាថា ការនិយាយនោះជាការនិយាយផ្តេសផ្តាស់ទៅវិញ។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយប្រការនេះគឺប្រហែលមកពីខ្ញុំពុំមានវិធីសាស្រ្តក្នុងការនិយាយ ឬក៏ដោយសារតែមិត្តភក្តិមួយចំនួនខ្លះនោះពុំទាន់បានយល់ និងបានចូលប្រឡូកក្នុងសង្គមខាងក្រៅបានច្រើននៅឡើយ ម្យ៉ាងខ្ញុំយល់ឃើញថាពួកគាត់ហាក់ដូចជាពុំទាន់មានការបើកចិត្តឲ្យបានទូលាយ ដើម្បីទទួលយកអ្វីដែលថ្មីនៅឡើយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយនៅថ្ងៃខាងមុខខ្ញុំសង្ឈឹមថាក្រោយពីពួកគាត់កាន់តែរីកចម្រើនខាងចំណេះដឹងពីសង្គមខាងក្រៅនោះពួកគាត់ច្បាស់ជាបាន យល់នូវអ្វីដែលខ្ញុំក៏ដូចជាមិត្តភក្តិមួយចំនួនធ្លាប់បាននិយាយកន្លងមកហើយនោះជាក់ជាមិនខាន។ សំរាប់ខ្លួនរបស់ខ្ញុំផ្ទាល់ បើសិនជាពេលដែលខ្ញុំឃើញមិត្តភក្តិ ណាម្នាក់មានសេចក្តីក្លាហានទោះជាក្នុងការសិក្សារៀនសូត្រក្តី ឬក៏ក្នុងការទំនាក់ទំនងជាមួយសង្គមខាងក្រៅក្តី វាពិតជាធ្វើឲ្យរូបខ្ញុំសប្បាយរីករាយជាពន់ពេកព្រោះបើកាលណាពួកគេរីកចម្រើននោះខ្ញុំក៏បានរួមចំណែករីកចម្រើនទៅតាមនោះដែរ ដោយសារពួកគាត់ជាមិត្តរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំយល់ឃើញថាបើសិនជាមិត្តទាំងអស់នៅតែអាចរក្សាជំហររឹងមាំ ក្លាហាន រួសរាយ ក្នុងការធ្វើកិច្ចការអ្វីមួយនោះ ខ្ញុំធានាថា មិត្តទាំងឡាយនឹងអាចរស់ ក្នុងជីវិតមួយដែលខ្លួនស្រលាញ់និងពោរពេញដោយសក្កានុពលជាក់ជាមិនខាន។
សរុបមកវិញអ្នកទាំងអស់គ្នាច្បាស់ជាយល់ហើយថា ជិវិតរបស់យើងតាំងពីឈានជើងចូលមកមហាវិទ្យាល័យរហូតមកដល់ពេលនេះ ពិតជាបានជួបប្រទះនឹងបញ្ហាអ្វីខ្លះ? ខ្ញុំគិតថាការរៀបរាប់របស់ខ្ញុំទាំងឡាយមកនេះ ពិតជាមិនអាចបរិយាយឲ្យអស់ពីអារម្មណ៍របស់ខ្ញុំ ក្នុងការបញ្ជាក់ពីទិដ្ឋភាពនៃផលលំបាក ដែលយើងរាល់គ្នាបានជួបប្រទះពិតប្រាកដក្នុងពេលកន្លងមកឲ្យបានអស់នោះឡើយ តែទោះជាយ៉ាងណានេះវាជាអារម្មណ៍ពិតដែលស្តែងចេញពីទឹកចិត្តរបស់ខ្ញុំក្នុងនាមខ្ញុំជានិស្សិតម្នាក់ដែលមកពីជនបទហើយមានឳពុកម្តាយដែលមានជីវភាពខ្វះខាតដូចអ្នកទាំងអស់គ្នាដែរ។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ខ្ញុំសូមលើកយកមកបង្ហាញដល់មិត្តទាំងគ្នាខ្លះៗអំពីទស្សនៈរបស់ខ្ញុំផ្ទាល់ដើម្បីទុកជាទស្សនៈទានដល់យើងទាំងអស់គ្នាយកទៅគិតពិចារណា ក្នុងការទាញយកប្រយោជន៍ទៅតាមអធ្យាស្រ័យរៀងៗខ្លួនផងទៅចុះ ព្រោះពាក្យពេចន៍ ឃ្លា ប្រយោគ ទាំងនេះវាគឺជាគ្រូម្នាក់ដែលចាំដាស់តើន ខ្ញុំឲ្យមានស្មារតីរឹងមាំដើម្បីតស៊ូក្នុងសង្វៀនជីវិតដ៏លំបាករបស់ខ្ញុំមួយនេះ។ លើសពីនេះ ខ្ញុំបានចាត់ទុកវាជាឱសថទិព្វមួយ ដែលចាំជួយព្យាបាលជំងឺបាក់ទឹកចិត្តរបស់ខ្ញុំ នៅពេលដែលខ្ញុំធ្លាក់ចូលក្នុងសេចក្តីអស់សង្ឃឹមនៅពេលណាមួយ។ ខ្ញុំសូមនិយាយថា គឺពាក្យទាំងនេះហើយដែលបានជួយលើកទឹកចិត្តខ្ញុំឲ្យរឹងមាំឡើងវិញរាល់ពេលដែលខ្ញុំជួបបញ្ហាស្មុកស្មាញ។ ខ្ញុំសូមឲ្យឃ្លាទាំងនេះអាចជ្រាបចូលក្នុងសតិអារម្មណ៍មិត្តនិស្សិតគ្រប់ៗគ្នា ហើយសូមឲ្យពួកយើងចេះពេញចិត្តនូវអ្វីដែលខ្លួនយើងកំពុងមាននិង ខិតខំធ្វើឲ្យវាកាន់តែមានភាពរីកចម្រើនឡើងសំរាប់ជិវិតយើងគ្រួសារយើង ក៏ដូចជាសង្គមជាតិយើង។
មិត្តដឹងទេមានពេលមួយនោះខ្ញុំបានទៅលេងផ្ទះ ហើយវាបានធ្វើឲ្យខ្ញុំមានភាពរំជួលចិត្តជាខ្លាំង ចំពោះស្ថានភាពគ្រួសារខ្ញុំដែលខ្វះខាតខុសពីជីវភាពអ្នកដែលបានសោយសុខនៅទីក្រុង។ ក្រៅពីការសង្វែកចិត្តចំពោះ ស្ថានភាពរបស់គ្រួសាររបស់ខ្ញុំ អ្វីដែលកាន់តែធ្វើឲ្យខ្ញុំអន់ចិត្តជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺមានមនុស្សមួយចំនួនដែលប្រែប្រួលភ្លេចពីកំណើតរបស់ខ្លួនថាជានរណា មកពីណា។ ដូច្នេះដើម្បីកាត់បន្ថយភាពតានតឹងចិត្តទាំងនោះ ទើបបានជាខ្ញុំទាញយកទស្សនៈមួយចំនួនដើម្បីទុកជានាឡិការោរិ៍មួយសំរាប់ រំលឹកខ្លួនឯងកុំឲ្យលង់លក់និងវង្វេងលែងដឹងថាខ្លួនជានរណាដែលខ្ញុំនឹងបង្ហាញជូនមិត្តទាំងឡាយដូចខាងក្រោមនេះ ហើយខ្ញុំសង្ឈឹមថាវានឹងជាគំណិតមួយសំរាប់ពួកយើងគ្រប់គ្នាជួយពិចារណា។
- កាលដើមឡើយខ្ញុំនៅស្រែចម្ការ ខ្ញុំគឺជាអ្នកស្រែ បើខ្ញុំមកសិក្សាឬធ្វើការនៅទីក្រុងខ្ញុំក៏នឹងអាចសម្របខ្លួនជាអ្នកទីក្រុង តែដល់ពេល ដែលខ្ញុំទៅស្រុកវិញម្តងៗ គឺខ្ញុំត្រូវតែជាខ្ញុំដដែល ដូចកាលពីខ្ញុំធ្លាប់ជួយធ្វើការនៅឯស្រុកដូច្នេះអ៊ីចឹងដែរ។
- បើសិនជាអ្នកជានិស្សិតឬជាអ្នកដែលធ្វើការ ឆ្ងាយពីផ្ទះ ហើយពេលដែលអ្នកទៅលេងផ្ទះម្តងៗ ពិបាកនឹងយកភ្នែកមើលការលំបាករបស់ គ្រួសារ និងអ្នកភូមិនោះ ចូរអ្នកប្តេជ្ញាថា ១០ឆ្នាំទៀត អ្នកនឹងប្រែក្លាយកន្លែងនេះឲ្យបានល្អប្រសើរសមនឹងអ្វីដែលអ្នកពេញចិត្ត។
ក្រៅពីនេះខ្ញុំនៅមានទស្សនៈមួយចំនួនទៀតដែលខ្ញុំនឹងបង្ហាញបន្ថែមដូចខាងក្រោម៖
- ខ្ញុំសុខចិត្តធ្វើជាសប្បាយរីករាយនៅចំពោះមុខរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នាដែលនៅជុំវិញខ្លួនខ្ញុំវិញ ប្រសើរជាងបង្ហាញឲ្យគេដឹងថាខ្ញុំពិបាកចិត្តនោះ។
- ពេលខ្លះយើងសុខចិត្តឲ្យគេវាយតម្លៃថាខ្លួនយើងអន់ទៅចុះ វាប្រសើរជាងយើងបង្ហាញភាពឃ្លាវក្លាហានឲ្យគេដឹង ព្រោះពេលខ្លះវានឹងផ្តល់ផល ប្រយោជន៍ដល់យើង។
- បើសិនជាអ្នកអាណិតអាសូរដល់ឳពុកម្តាយបងប្អូនដែលខិតខំធ្វើការបែកញើសជោគខ្លួនដើម្បីរកប្រាក់ឲ្យយើងមកសិក្សានោះ ដូច្នេះដើម្បីតប ស្នងពួកគាត់យើងគួរខិតខំសិក្សារៀនសូត្រឲ្យបែកញើសខួរក្បាលទៅ នោះវានឹងអាចប្រហែលជាជួយពួកគាត់បានទៅថ្ងៃក្រោយ។
- អ្វីដែលយើងនិយាយណែនាំគេ មិនប្រាកដថាយើងអាចធ្វើបាននោះទេ ដូចនេះនៅពេលដែលយើងមិនអាចធ្វើនូវអ្វីដែលយើងប្រាប់គេឲ្យធ្វើនោះបាន សូមយើងកុំតូចចិត្តឬខ្លាចធ្វើអ្វី។
- មនុស្សភាគច្រើនអាចនឹងធ្វើបានក្នុងការប្រៀនប្រដៅណែនាំឲ្យអ្នកដទៃធ្វើអំពើល្អ ដើរទៅរកសេចក្តីល្អបាន ចុះហេតុអ្វីបានជាយើងពិបាកយកសម្តីទាំងនោះទៅប្រាប់ម៉ែឳបងប្អូនយើងខ្លាំងម្លេះ? អ៊ីចឹងយើងសាកធ្វើលរមើល។
- ខ្ញុំសុខចិត្តធ្វើការ១០០ដងឲ្យវាខុស៥០ដងទៅចុះ ក៏វាប្រសើរជាងអ្នកឯងធ្វើការ១០ដងហើយមានកំហុស១ដង ដែរ។
- ខ្ញុំតែងមានអារម្មណ៍ថាឈឺក្បាល នៅពេលដែលខ្ញុំគ្មានលុយនិងពេលដែលខ្ញុំជិតធ្វើការប្រឡង។ តើហេតុអ្វីទៅ?
- ខ្ញុំតែងប្រាប់ខ្លួនឯងថាកុំឲ្យលោភលន់ កុំចង់ឲ្យលើសគេពេក និងកុំតូចចិត្តខ្លាំងពេក តែសតិអារម្មណ៍របស់ខ្ញុំវាមិនដូច្នោះឡើយ។
- ខ្ញុំតែងគិតថារឿងដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំពិបាកចិត្តនិងអាម៉ាសមុខបំផុតនោះគឺពេលដែលខ្ញុំធ្វើអ្វីមួយ ហើយវាបានលទ្ធផលអន់ជាងគេ។
- យើងត្រូវចេះប្រើប្រាស់សីលធម៌របស់យើងឲ្យត្រឹមត្រូវតាមកាលៈទេសៈ។
- ខ្ញុំគិតថាកើតជាមនុស្សបើយើងអាច ដើរច្រើន នោះយើងនឹងដឹងច្រើន ហើយចេះក៏ច្រើន និងជាលទ្ធផលយើងច្បាស់ជានឹងចងចាំច្រើន។
- យើងមិនបាច់ខ្វល់ថាអ្នកដទៃគិតពីអ្នកថាយ៉ាងម៉េចនោះទេ ឲ្យតែយើងដឹងថា យើងជានរណា កំពុងធ្វើអ្វី ហើយចង់បានអ្វីទៅបានហើយ តែសូមកុំឲ្យតែប៉ះពាល់អ្នកដទៃខ្លាំងពេក។
សូមឲ្យមិត្តទាំងឡាយបានសម្រេចនូវជោគជ័យក្នុងជីវិតគ្រប់ៗគ្នា!
ដោយ៖ ធារ៉ា